انتقاد روزنامه اصلاح طلب از بیانه جبهه اصلاحات؛ فرصت طلایی یا بازتولید بن‌بست؟ | هم میهن: بیشتر آرمان است تا نقشه راه

رویداد ۲۴| بیانیه اخیر جبهه اصلاحات ایران با شعار «آشتی ملی؛ فرصتی طلایی برای تغییر و بازگشت به مردم» واکنش‌های متنوعی را در پی داشته است. هم میهن تاکید می‌کند که بیشترین حمله‌ها از سوی تندرو‌های جریان حاکم بوده که اغلب بی‌پایه و شعاری بوده و فراتر از نقد، شامل فحاشی و اتهام است.

با وجود این، انتشار چنین بیانیه‌هایی نیاز امروز جامعه ایران است و سکوت کردن بدتر از آن محسوب می‌شود. تحلیل هم میهن نشان می‌دهد متن بیانیه حاوی نکات درستی مانند اذعان به بحران اقتصادی، هشدار نسبت به پیامد‌های جنگ اخیر و ضرورت بازسازی اعتماد ملی است، اما پرسش اصلی این است که آیا این بیانیه از سوی جریانی درون حکومت می‌تواند کارکرد عملی داشته باشد یا تنها در حد بیان آرزو‌ها باقی می‌ماند.

تناقض موقعیت و مطالبات

جبهه اصلاحات همواره بر اصلاح از درون تأکید کرده است، اما بند‌های پایانی بیانیه شامل مطالباتی، چون آزادی همه زندانیان سیاسی، حذف نظارت استصوابی، انحلال نهاد‌های موازی و مذاکره مستقیم با آمریکا است. هم میهن می‌گوید این مطالبات به خودی خود موجه هستند، اما وقتی از زبان گروهی درون‌حکومتی مطرح شوند، تناقض آشکار ایجاد می‌کنند، زیرا این جریان نه قدرت تحقق آن را دارد و نه ابزار فشار لازم.

فقدان راهبرد تدریجی و سازوکار اجرا

بیانیه بیشتر به آرزو‌ها پرداخته و مسیر مرحله‌بندی شده یا سازوکار عملی برای تحقق پیشنهاد‌ها ارائه نکرده است. هم میهن تاکید می‌کند که این بیانیه مخاطبان همسو را دل‌گرم نکرده و احتمالاً موجب ناامیدی آنها می‌شود. همچنین، بیانیه از نحوه پیشبرد مطالبات خود از طریق سازوکار‌های نهادی یا انتخابات سکوت کرده است، که به معنای تمرکز بر «اعلام موضع» بیش از «اجرای عملی» است.

زبان و ادبیات بیانیه

هم میهن می‌گوید زبان بیانیه پر از واژگان حماسی و پرطمطراق است؛ عباراتی مانند «فرصت طلایی»، «سکوی پرش» و «دروازه‌های آینده متفاوت» بیشتر برای بسیج افکار عمومی مناسب هستند، اما برای یک حزب درون‌حکومتی زبان ادبی و غیرواقع‌گرایانه محسوب می‌شوند. برای اثرگذاری واقعی، اصلاح‌طلبان باید از زبانی ساده، صریح و تحلیلی استفاده کنند.

بیان آرمان‌ها به جای نقشه راه

هم میهن نتیجه می‌گیرد که بیانیه جبهه اصلاحات بیش از آنکه نقشه راه باشد، بیان آرمان‌ها برای مخاطبان آینده است و اگر هدف اصلاح از درون سیستم است، لازم است مطالبات مرحله‌بندی شده، سازوکار اجرایی روشن و ادبیات واقع‌گرایانه‌تر در پیش گرفته شود. در غیر این صورت، اصلاح‌طلبان بار دیگر در همان موقعیت گذشته باقی مانده و بی‌اعتمادی عمومی نسبت به تغییرات مسالمت‌آمیز افزایش خواهد یافت.